Emolienty w pielęgnacji niemowlaka
Emolienty to wykorzystywane w kosmetyce składniki, które mają za zadanie natłuścić i nawilżyć skórę. Skóra niemowląt jest szczególnie delikatna i skłonna do podrażnień, dlatego odpowiednie zastosowanie emolientów może bardzo pomóc w jej pielęgnacji.
Delikatna skóra niemowlęcia
Skóra niemowląt jest zdecydowanie cieńsza niż skóra dorosłych, nie jest jeszcze w pełni wykształcona stąd trudniej jest się jej bronić przed czynnikami zewnętrznymi. Płaszcz hydrolipidowy, który normalnie chroni przed utratą wilgoci jest w fazie tworzenia się. Również gruczoły potowe i łojowe dopiero się kształtują. Dlatego o skórę najmłodszych należy zadbać w sposób szczególny. Z pomocą przychodzą emolienty.
Czym są emolienty?
Nazwy „emolient” zaczęto używać w odniesieniu do kosmetyków, w skład których wchodzą substancje natłuszczające i nawilżające, tworzące specyficzną barierę ochronną na skórze. Zapobiega ona odparowywaniu wody i zatrzymuje ją w naskórku na dłużej. Najczęściej są to substancje pochodzenia roślinnego (olej z wiesiołka, sojowy, jojoba czy z lnu, masło shea), zwierzęcego (lanolina) oraz pochodne rafinowanej ropy naftowej (parafina).
Preparaty z emolientami poza zatrzymaniem wody w naskórku, wpływają regenerująco na naskórek, stanowią barierę dla alergenów, utrudniającą im dostęp do organizmu niemowlęcia. Zadaniem kosmetyków z emolientami jest też odżywienie skóry, złagodzenie świądu, podrażnień i stanów zapalnych.
Jak stosować emolienty dla niemowląt?
Emolienty dostępne są w aptekach, bez recepty i mogą występować pod różnymi postaciami: jako żele i emulsje do mycia i kąpieli, mleczka i balsamy do ciała, kremy do ciała, twarzy i rąk a także szampony. Kosmetykiem, z którym dziecko ma częsty kontakt są preparaty służące do mycia, takie jak żele czy mydełka. Nie zawsze są one jednak odpowiednie dla skóry niemowląt, często wysuszają skórę a także mają w swoim składzie substancje uczulające. Woda w naszych kranach bywa twarda i delikatna skóra dziecka źle ją toleruje, staje się wysuszona i podrażniona. Dlatego po myciu szczególnie ważne jest by użyć kosmetyku z emolientem i wspomóc jej pielęgnację.
Preparaty z emolientami polecane są do ochrony wrażliwej i delikatnej skóry niemowląt. W przypadku dzieci z AZS konieczne może być stosowanie emolientów nawet kilkukrotnie w ciągu dnia. U dzieci zdrowych, gdy stosujemy je zapobiegawczo i ochronnie, częstotliwość powinna być dostosowana do potrzeb skóry danego dziecka. Dzięki emolientom skóra staje się gładka, nawilżona i natłuszczona. Tworzą one barierę, dzięki której woda nie odparowuje ze skóry a z kolei substancje drażniące mają utrudniony do niej dostęp. Po ich użyciu dziecko odczuwa komfort, skóra jest przyjemna w dotyku i nie powoduje świądu. Atutem kosmetyków z emolientami jest też to, że nie są tłuste, jak na przykład oliwki, nie zatykają porów, zmniejsza się ryzyko poplamienia ubrań czy nieprzyjemne wrażenie przyklejania się skóry do odzieży czy ręcznika.
Po kąpieli - emolienty
Dermatolodzy nie polecają kąpania zdrowych niemowląt w emolientach, natomiast jak najbardziej zasadne jest użycie ich tuż po kąpieli i to im szybciej tym lepiej, zanim woda zdąży odparować ze skóry. Do kąpieli używamy mydełek o neutralnym, niskim pH, przeznaczonym specjalnie dla niemowląt. Emolient również powinien być dostosowany do skóry niemowlęcia i mieć odpowiednie oznaczenia. Emolienty zastępują inne kosmetyki, dlatego po kąpieli nie ma już potrzeby smarowania skóry dziecka dodatkowo np. oliwką.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze?
Emolienty zdecydowanie można i warto stosować u niemowląt, jednak należy dobrze wybrać kosmetyk, bowiem wiele zależy od jego składu. Warto zwrócić uwagę czy preparat, którego chcemy użyć ma w swoim składzie konserwanty, parabeny, sztuczne barwniki czy substancje zapachowe. Im więcej aktywnych składników a mniej sztucznych dodatków tym lepiej. Dziecku ładny zapach kremu do niczego nie jest potrzebny a może zaszkodzić. Najlepiej by kosmetyk dla niemowlęcia był bezzapachowy, w naturalnym kolorze, bez dodatków, które służą pienieniu się.
Należy też pamiętać, że substancje czynne mają różne pochodzenie, niektóre składniki np. lanolina może również mieć działanie alergizujące. Koniecznym jest uważne przeczytanie wskazań producenta, sugerujące od jakiego momentu można zacząć stosować dany kosmetyk u dziecka, a także stopniowe eksponowanie skóry dziecka na niego, tak, by w razie reakcji alergicznej móc ją zaobserwować i ewentualnie zmienić preparat. Kosmetyk dla dziecka powinien być delikatny, dobrze tolerowany. Powinien łatwo rozprowadzać się na skórze, a także mieć komfortowe opakowanie, z którego łatwo będzie nam pobrać odpowiednią ilość żelu czy balsamu. Wbrew pozorom może być to bowiem naprawdę trudne przy ruchliwym maluchu.
Konsultacja merytoryczna lek. med. Danuta Chrzanowska-Liszewska, specjalista pediatrii i neonatolog
